ഇന്ത്യയിലെ റിവര് ക്രൂയിസ് ടൂറിസത്തിന് അപാരമായ സാധ്യതകളാണുള്ളത്. രാജ്യത്തെ ഉള്നാടന് ജലപാതകള്ക്ക് പ്രതിവര്ഷം 10 ദശലക്ഷം വിനോദസഞ്ചാരികളെ ആകര്ഷിക്കാന് കഴിയും. ഇത് 10,000 കോടി രൂപയുടെ വരുമാനവും നല്കും. കേരളത്തിനും സുപ്രധാനമായ പങ്ക് ഈ മേഖലയില് വഹിക്കാനാവും.

ഇന്ത്യയുടെ ടൂറിസം വ്യവസായം കാര്യമായ പരിവര്ത്തനത്തിന് സാക്ഷ്യം വഹിക്കുകയാണിപ്പോള്. റിവര് ക്രൂയിസ് ടൂറിസം ഏറെ
പ്രതീക്ഷ പകരുന്ന മേഖലയായി ഉയര്ന്നുവന്നുകൊണ്ടിരിക്കുന്നു. പതിറ്റാണ്ടുകളുടെ അവഗണനയ്ക്ക് ശേഷം, ഇന്ത്യയുടെ ഉള്നാടന് ജലപാതകള് പുനരുജ്ജീവിപ്പിക്കപ്പെടുന്നു. ഇത് യാത്രക്കാര്ക്ക് സവിശേഷവും ആഴത്തിലുള്ളതുമായ ഒരു അനുഭവം നല്കുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ ഉള്നാടന് ജലപാതകളുടെ വിശാലമായ സാധ്യതകള് നാവിഗേറ്റ് ചെയ്തുകൊണ്ട് അന്തര ക്രൂയിസിലെ ശ്രീ. രാജ് സിംഗിനെപ്പോലുള്ള പയനിയര്മാര് ഇതിന് നേതൃത്വം നല്കുന്നു.

ഗംഗാ വിലാസ് എന്ന ആഡംബര കപ്പല് നിലവില് വാരണാസിയില് നിന്ന് അസമിലെ ദിബ്രുഗഢിലേക്ക് 3,200 കിലോമീറ്ററിലധികം ദൂരത്തേക്ക് ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ദൈര്ഘ്യമേറിയ റിവര് ക്രൂയിസ് നടത്തുന്നു. ഈ നേട്ടം ഇന്ത്യയിലെ റിവര് ക്രൂയിസ് ടൂറിസത്തിന്റെ അപാരമായ സാധ്യതകള് തുറന്നു കാണിക്കുന്നതാണ്. ഇന്ത്യയില് ഹൗസ്ബോട്ട് ടൂറിസത്തിന് തുടക്കമിട്ടത് കാശ്മീരാണ്. എന്നാല് ആലപ്പുഴയിലെ കായലുകളില് ഹൗസ്ബോട്ട് സഞ്ചാരം വാഗ്ദാനം ചെയ്ത് കേരളമാണ് ഈ അവസരം മുതലെടുത്തത്.

കാശ്മീരിലെ ഹൗസ് ബോട്ടുകള് നിശ്ചലമായിരുന്നപ്പോള്, കേരളത്തിലെ ഹൗസ് ബോട്ടുകള് ആലപ്പുഴയ്ക്ക് ചുറ്റും സഞ്ചാരം വാഗ്ദാനം ചെയ്തു. ‘സമുദ്ര ഷിപ്പ്യാര്ഡി’ന്റെ നൂതനമായ സമീപനം, മികച്ച രീതിയില് നിര്മിച്ച ആധുനിക റിവര് ക്രൂയിസ് ബോട്ടുകളെ യാഥാര്ഥ്യമാക്കി. എന്നിരുന്നാലും, അടുത്ത ഘട്ടം ദീര്ഘദൂര ഉള്നാടന് ക്രൂയിസിംഗ് ആണ്, അവിടെ യാത്രക്കാര്ക്ക് ഇന്ത്യയുടെ വിശാലമായ നദീശൃംഖല പര്യവേക്ഷണം ചെയ്തുകൊണ്ട് ആഴ്ചകളോളം കപ്പലില് തങ്ങാം.

14,500 കിലോമീറ്ററിലധികം വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്ന നദികളുടെ വിപുലമായ ശൃംഖലയുണ്ട് ഇന്ത്യയ്ക്ക്. ഇത് റിവര് ക്രൂയിസ് ടൂറിസത്തിന് വിപുലമായ സാധ്യതകള് വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നു. ക്രൂയിസിംഗിന് അനുയോജ്യമായ ചില പ്രധാന നദികള് പരിശോധിക്കാം:-
- ഗംഗ (2,525 കി.മീ), ബ്രഹ്മപുത്ര (2,900 കി.മീ), സിന്ധു (3,180 കി.മീ), കൃഷ്ണ (1,400 കി.മീ), ഗോദാവരി (1,465 കി.മീ), കാവേരി (800 കി.മീ).
- ഇന്ത്യയുടെ ഉള്നാടന് ജലപാതകള്ക്ക് പ്രതിവര്ഷം 10 ദശലക്ഷം വിനോദസഞ്ചാരികളെ ആകര്ഷിക്കാന് കഴിയും. ഇത് 10,000 കോടി രൂപ (ഏകദേശം 1.4 ബില്യണ് യുഎസ് ഡോളര്) വരുമാനം നല്കും.
- അടുത്ത അഞ്ച് വര്ഷത്തിനുള്ളില് റിവര് ക്രൂയിസ് വ്യവസായം 15% പ്രതിവര്ഷ ശരാശരി നിരക്കില് വളരുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു.
- 44 നദികളുള്ള കേരളത്തിനാണ് റിവര് ക്രൂയിസ് ടൂറിസത്തില് ഏറ്റവും കൂടുതല് സാധ്യതകളുള്ളത്. ഉത്തര്പ്രദേശ്, ബിഹാര്, അസം എന്നീ സംസ്ഥാനങ്ങള്ക്കും മികച്ച അവസരമുണ്ട്.

ഇന്ത്യയിലെ റിവര് ക്രൂയിസുകളുടെ ശരാശരി ദൈര്ഘ്യം 2-3 ദിവസങ്ങളില് നിന്ന് 7-10 ദിവസമായി വര്ദ്ധിക്കുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. ഇത് യാത്രക്കാര്ക്ക് കൂടുതല് ആഴത്തിലുള്ള അനുഭവം നല്കുന്നു. ഈ സാധ്യതകള് പ്രയോജനപ്പെടുത്തുന്നതിന്, സര്ക്കാരും സ്വകാര്യ പങ്കാളികളും അടിസ്ഥാന സൗകര്യ വികസനത്തില് നിക്ഷേപിക്കണം, ഇനിപ്പറയുന്നവ ഉള്പ്പെടെ:-
- ഉള്നാടന് ജലപാത ടെര്മിനലുകള് നവീകരിക്കുകയും വികസിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യണം.
- നാവിഗേഷന് ചാനലുകളും ലോക്ക് സിസ്റ്റങ്ങളും മെച്ചപ്പെടുത്തണം.
- പരിസ്ഥിതി സൗഹൃദവും സുസ്ഥിരവുമായ ടൂറിസം രീതികള് വികസിപ്പിക്കണം.
- ക്രൂ അംഗങ്ങള്ക്കും ടൂറിസം പ്രൊഫഷണലുകള്ക്കും പരിശീലനവും സര്ട്ടിഫിക്കേഷന് പ്രോഗ്രാമുകളും നല്കണം.

ചുരുക്കത്തില്, അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങളും നിക്ഷേപവും ഉണ്ടെങ്കില്, ഇന്ത്യയ്ക്ക് അതിന്റെ സമ്പന്നമായ സാംസ്കാരിക പൈതൃകവും പ്രകൃതി സൗന്ദര്യവും ലോകത്തിന് മുന്നില് പ്രദര്ശിപ്പിക്കുന്ന ഒരു മുന്നിര റിവര് ക്രൂയിസ് ഡെസ്റ്റിനേഷനായി ഉയര്ന്നുവരാനാകും.
(സമുദ്ര ഷിപ്പ്യാര്ഡ് ചെയര്മാനും മാനേജിംഗ് ഡയറക്റ്ററുമാണ് ലേഖകന്)